Braai met 'n Weber

Ek het reeds melding gemaak van die ontbeende heel hoender wat ek by geleentheid gaarmaak. Ek het aan hierdie idee gekom by 'n vriend van my in Tzaneen wat my daaraan bekend gestel het. Maar ek het nie 'n idee gehad om 'n heel hoender te ontbeen nie. Totdat my dogter by die destydse Kaapse Technikon Hotelskool gaan studeer het en in haar eerste jaar is hulle gewys hoe om 'n hoender te ontbeen. Die eerste naweek wat sy weer tuis was, het terstond twee heel hoenders gaan koop en ons het teenoor mekaar stelling ingeneem by die kombuistafel - elk met 'n lekker skerp ontbeenmes en 'n hoender voor ons. Sy't my stap-vir-stap gewys hoe m die hoender te ontbeen en weer "aanmekaar te werk" met tandestokkies.

En nadat ek hierdie proses mettertyd redelik goed baasgeraak het - sowel as die gaarmaak daarvan - het ek in 'n tydskrif afgekom op 'n resep-kompetisie wat deur Coleman mosterd aangebied is. Die resep moes 'n Coleman mosterd-produk insluit. En alhoewel ek dit nog nie in my ontbeende hoender gebruik het nie, het my resep wat ek ingestuur het genoem dat jy nadat die hoender ontbeen is, 'n lagie van Coleman se knoffelmosterd (wat jy ongelukkig nie meer kry nie) op die binnekant van die hoender (wat oopgevlek voor jou lê) moet smeer voordat jy die ander bestanddele opsit.

Ek het begin deur te sê dat jy die heel hoender van sy rugkant af moet begin ontbeen - en by myself gedink "wat is die kanse dat hulle die resep enigsins in oorweging sal neem", want hoéveel mense weet om 'n heel hoender te ontbeen. Maar groot was my verrassing toe ek in kennis gestel word dat ek een van die troospryse ('n Smokey Joe) wen. Wat ek wát mee gaan maak, want ek sal tog sekerlik nie die ou dingetjie gebruik nie? Min wetend watter belangrike apparaat dit nog vir my sou word.

Maar 'n bietjie later meer oor begintye toe ek met die Smokey Joe begin eksperimenteer. 

Kom ek staan net eers 'n bietjie stil by die ontbeende hoender. Dit is per slot van sake dié item wat my indirek tot 'n Weber "bekeer" het a.g.v. die resep wat ek ingestuur het. Dit is nog steeds nie vir my 'n baie maklike taak nie. As ek dit meer gereeld doen sal dit waarskynlik makliker raak, maar dit neem my sowat 45 minute om 'n hoender te ontbeen. Die vlerkies is die moeilikste deel om te ontbeen sonder om die vel te beskadig.

Wanneer die hoender ontbeen is, lê dit oopgevlek voor jou met die vleiskant na bo. Nadat dit gesout is, sprei ek knoffelvlokkies liggies oor die vleis en ook binne die vlerkies en boudjies. Dit word gevolg met strepies-spek waarmee die vleis bedek word - ook binne die vlerke en boude. Dan volg ingelegde pynappelstukkies en laastens feta-kaas wat in lang repe gesny word en bo-op alles gepak word. Dan volg die toewerk-proses m.b.v. tandestokkies. Dit moet deeglik gedoen word om die souse so goed moontlik binne te hou tydens die gaarmaak.

En dan volg stadig gaarmaak  - sowat 'n uur. En reg op die einde strooi ek bietjie "chicken spice" bo-oor. Verwyder die tandestokkies en sny in skywe soos wat jy 'n skaapboud of heel stuk beesvleis sal sny. En eet jou vingers af.

Ek het al kalkoen ontbeen - moeilik om te doen en proe nie vir my lekker nie. En ek sit nie my mond aan eend nie - dit is vir my 'n troeteldier. Dus - Turducken nie vir my nie.

Rona - jammer jong. Maar hier gaan Saterdagaand net hoender-skilpadjies en Vallei-kreef wees. Moenie geflous word met laasgenoemde se naam nie - dit is ook hoender. Beide word gemaak deur Delico op Riebeek-Kasteel. Die hoenderskilpadjies is 'n reep hoenderbors toegedraai in netvet en die Vallei-kreef is ook hoenderborsie met ham en kaas gestop en toegedraai in repies-spek. Beide watertand-lekker op die Smokey Joe gebraai. Maar ek verstaan dat die Vallei-kreef werk ook baie lekker in 'n lugbraaier.

Neef - ons eet ons hoofmaaltyd saans. Voor my aftrede het ek baie kos gemaak - my binnebraai en yskas staan langs mekaar. Wat is dan nou makliker om te staan en braai en net jou hand uit te steek om 'n goue koue of 'n wyntjie te vat. Maar sedert ek afgetree is maak ek seker 90% van die aande kos - nie omdat Ralie nie kan nie, maar omdat ek dit so geniet.

Wildehont - omdat dit nogal 'n tydsame ding is om 'n hoender te ontbeen, te stop met die nodige en weer deeglik toe te werk, word dit darem net met die spreekwoordelike "high days and holidays" gedoen. My seun het eenkeer by hulle plaaslike Spar in Grabouw ontbeende hoender bestel. Maar volgens hom was dit baie swak gedoen. Ek is later vandag daar in jou dorp om my kleinkinders vir die langnaweek by hul koshuise by HTS Drostdy te gaan haal om by oupa en ouma te kom kuier. Hul pa en ma gaan Stilbaai toe vir die jaarlikse Galjoen Derby.

My eerste Smokey Joe het splinternuut saamgetrek vanaf Grabouw na Kleinmond en maar weer 'n plekkie in die garage gekry - nog nie aanmekaar gesit nie, binne in sy verpakking. Net so het die laaste klomp rooikranshout saamgetrek, want dit was hierdie vent se manier van braai - gedink Webers is nie vir ware braaiers nie.

In my huis in Grabouw het ons later jare 'n binnebraai laat insit. Dit is in my kuierkamer se muur ingebou. Ek het ook 'n buitebraai (nogals self gebou) buite by die swembad gehad. Laasgenoemde het bykans geheel en al in onbruik geraak.

My huis in Kleinmond het 'n binnebraai ingehad (nog steeds dieselfde een), maar 'n kleiner een - 800 mm breed versus die 1 200 mm wat ek in Grabouw gehad het. Met 'n houtvuur glo ek aan 'n "spaarvuur" langsaan vir ekstra kole (indien jy sou benodig). Maar met die 800 mm braai is die spasie redelik beknop en die spaarvuur is te naby aan waar jy reeds besig is om te braai.

Tweedens is die huidige binnebraai nie in die muur ingebou nie. Dit is 'n losstaande braai wat dus hitte na alle kante uitstraal as jy daarin vuurmaak. Ek het dit een keer probeer pas nadat ons hier ingetrek het - en dadelik vir Ralie gesê dat hier 'n ander plan gemaak moet word. Sy kom toe met die gedagte om dalk die klein Webertjie, wat ons nou-al 'n paar jaar (ongebruik) gehad het, binne in die braai te gebruik. En voila! - 'n nuwe manier van braai ontstaan in die Boucher-huishouding. Nie sonder baie leerprosesse nie - maar wat my asnbetref is dit so na-aan vervolmaak as kan kom.

Ek gebruik tans my derde Smokey Joe - en ek wil nooit weer sonder een wees nie. Dit ry saam waarheen ons ookal gaan. Braai op 'n houtvuur gebeur bykans nooit meer nie. As ons kamp word daar egter baie keer 'n houtvuur langsaan aangesteek net vir die "atmosvuur" - maar ook net op plekke waar ek op grondvlak kan vuurmaak. Op staanbraaiers, soos in Nasionale Parke, word die Smokey Joe op die braaier geplaas. Ek moet darem dadelik byvoeg dat vis wel op kole gebraai word, want die Smokey Joe is te klein om 'n heel vis op te braai (wat in hierdie huishouding nogal baie gebeur). Vir visbraai by die huis gebruik ek gewone houtskool in die binnebraai. Ek gebruik slegs brikette in die Smokey Joe.

Ek het al kon braai op plekke waar ander mense nie kon droom om te braai nie. So het ek al in Namutoni (Etosha) en by Augrabies by geleentheid in stortreën op my chalet se stoep gebraai. Jy sien nie 'n ander vuur in die kamp nie, maar die Bouchers braai.

As ons wintertyd deur die Karoo en Vrystaat ry/oorbly, op pad wildtuin toe, sit ek in die karavaan se deur, met die Smokey Joe amper tussen my bene. Ralie sit binne die karavaan met haar waaier-verwarmer - ek kry die hitte van agter my rug en voor van die Smokey Joe af. Vrystaat en Karoo se koue wintersaande se gat! - die Bouchers braai.

Op 'n volgende inset gee ek bietjie raat hoe om die Smokey Joe "propers" te gebruik.

... klink en lyk my jy's 'n "boffin" met 'n Weber. Daardie paptert-resep klink knap. Ek gaan dit wraggies probeer. Ek het nog nooit self 'n paptert gemaak nie, maar dit by enkele geleenthede geëet - en dit was elke keer baie lekker. Dié wat ek egter al geëet het was almal bestaande uit verskillende lae, maar het gewoonlik min of meer dieselfde bestanddele bevat as wat jou resep hierbo noem.